In de Zuid-Hollandse delta, op de kop van Voorne en aan de noordzijde van Goeree-Overflakkee, vindt verzanding plaats. Nu al kun je heel ver de zee inlopen, voordat je tot je middel in het water staat.

De verzanding van de kust is niet alleen van belang voor Westvoorne, maar voor de hele regio. Bovendien heeft de verzanding voor verschillende sectoren gevolgen, zoals recreatie, natuur, economie en de waterveiligheid. Daarom zijn twaalf partijen een samenwerking aan gegaan. Deze coalitie bestaat uit de provincie Zuid-Holland, waterschap Hollandse Delta, gemeente Voorne aan Zee, Goeree-Overflakkee, Nissewaard, Rijkswaterstaat, Havenbedrijf Rotterdam N.V., Natuurmonumenten, Stichting Het Zuid-Hollands Landschap en Recreatieschap Voorne-Putten.

De stuurgroep bestaat uit provincie Zuid-Holland, waterschap Hollandse Delta, gemeente Goeree-Overflakkee, gemeente Westvoorne en Rijkswaterstaat. De planning is dat in september de samenwerkingsovereenkomst “Kust Zuid-Hollandse eilanden,Onderzoek naar de effecten van de kustmorfologie in de Haringvlietmonding door alle partijen is ondertekend. De verwachting is dat eind 2021 de resultaten van het onderzoek bekend zijn.

Belang van het onderzoek

‘Het belang van het onderzoek is voor de gemeente Westvoorne best groot’, zegt Lies van der Pol, wethouder gemeente Westvoorne.‘We hebben hier aan de kust een prachtige gemeente, die met veel natuurwaarden en rust een hele mooie leefomgeving vormt. Maar de kust is aan het verzanden. Uit een eerste verkenning is gekomen,dat het hier over 40 jaar mogelijk helemaal dicht geslibt is. Dan kun je in principe helemaal naar Goeree lopen. De vraag is dus, hoe lang blijft onze kust nog aantrekkelijk en wat betekent dat voor ons leefgebied hier. Maar als je het groter bekijkt, ook voor de Rotterdamse regio. Het belang van het onderzoek is aanmerkelijk, daarom vliegen we het vanuit verschillende invalshoeken aan. Van belang zijn de natuurwaarden die mogelijk onder druk komen te staan en uiteraard ook de toeristische waarden. We zijn nu een recreatiestrand en de vraag is of we dat kunnen blijven. En zo ja,hoe kunnen we dat blijven. Ook de leefomgeving is van belang, mensen wonen hier, omdat het zo mooi is. Als dat verandert, wordt dat een heel ander verhaal. De vraag daarbij is natuurlijk ook, hoe gaat alles veranderen. Want aan de noordkant, onder de Slufter, zie je nu bijvoorbeeld al een zanderige structuur. Daar kan nog wel worden gekited, maar het water wordt er steeds ondieper.’

Het belang van het onderzoek is ook, dat we wel al veel weten over wat er gebeurt en dingen zien veranderen’, vult Jeannette Baljeu, gedeputeerde provincie Zuid-Holland aan. ‘Maar we moeten ook kijken naar de stijging van de zeewaterspiegel. Dat is een aspect wat in vorige onderzoeken niet echt is meegenomen. Een update is daarom erg belangrijk. Dus klopt alles wat we al weten en klopt dat ook, als we het nog eens tegen het licht houden van de zeespiegelstijging. Dan weet je alle effecten en wat dat gaat betekenen voor de regio, de gemeente en de activiteiten die daar plaats kunnen vinden.

Doel van het erbij betrekken van meerdere partijen is voorkomen dat achteraf blijkt dat er toch iets over het hoofd gezien of vergeten. Het is echt van belang dat we van alle partijen die het effect gaan voelen, weten wat zij belangrijk vinden. Wat ik heel erg mooi vind, is dat de gemeente er zelf aan is gaan trekken en de partijen erbij heeft gezocht die er belang bij hebben. Ook wordt er niet alleen in belang van Westvoorne gehandeld, maar wordt veel breder gekeken. Juist daardoor is het een hele sterke coalitie geworden en dat is denk ik wel een compliment waard.’

Onderzoeksvragen

Door de verzanding komt ook een belangrijke ingang voor het Haringvliet onder druk te staan. Doordat het water stil staat, is er minder dynamiek en kan in de waterkwaliteit een neerwaartse spiraal ontstaan.

‘Dus er is echt wel een aantal zaken die nader onderzocht moeten worden’, meent Lies van der Pol. ‘Dan weten we pas echt wat de toekomstige effecten ervan zijn en hoe we ermee om moeten gaan. Er is nu een aantal onderzoeksvragen gesteld. Die willen we graag toetsen bij bijvoorbeeld ondernemers, natuurorganisaties en buurgemeentes. Samen met wat we al weten aan de hand van eerdere onderzoeken, blijft er een aantal vraagstukken over waar we verder mee aan de slag gaan. Ook zal er een beter morfologisch model van de kust moeten komen.

Op de website van de gemeente Westvoorne komt een speciale projectpagina met alle informatie over de status van het onderzoek. Wij zijn er tenslotte heel erg bij gebaat dat onze ondernemers en inwoners met ons meedenken. We doen dit allemaal juist ook voor hen. Mensen die hier al heel lang komen, weten nog wel dat ze vroeger als klein kind speelden in de golven. Nu zijn ze er met hun kleinkinderen en ondertussen is het een heel ander strand geworden met veel rustiger water. Dus iedereen ziet de effecten van de verzanding. Dat we ermee aan de slag gaan, is voor onze inwoners en ondernemers heel belangrijk.’